२३ मे रोजी ठाण्याच्या डोंबिवली भागातील एका रासायनिक कारखान्यात झालेल्या स्फोटात आतापर्यंत किमान नऊ जणांचे प्राण गेले असून, अधिक मृत्यू होण्याची शक्यता आहे, या प्रकरणातील पहिल्या माहिती अहवालात (एफआयआर) धक्कादायक तपशील उघड झाले आहेत. पीटीआयच्या अहवालानुसार, अमुदान केमिकल्स, पूर्णपणे माहिती असून की निष्काळजीपणामुळे अशी आपत्ती घडू शकते, तरीही त्यांनी रसायनांबाबत आवश्यक ती खबरदारी घेतली नाही.
राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिक्रिया दलाच्या (एनडीआरएफ) अहवालानुसार, रासायनिक कारखाना खाद्य रंग तयार करत होता आणि त्यासाठी पेरॉक्साइड्सचा वापर करत होता, जे अत्यंत प्रतिक्रियाशील आणि अस्थिर रसायने आहेत आणि विशिष्ट परिस्थितीत स्फोट होण्याची शक्यता असते.
कारखान्यात झालेल्या स्फोटाच्या परिणामामुळे परिसरातील खिडक्यांच्या काचांवर तडे गेले, तसेच कार, रस्ते आणि विजेचे खांब यांचे नुकसान झाले.
गुरुवारीच्या स्फोट आणि आगीत नुकसान झालेल्या शेजारच्या दोन युनिट्सच्या मालकांनी, ज्यांनी आपली ओळख फक्त शेवडे म्हणून दिली, त्यांनी अलीकडेच कल्याण-अंबरनाथ मॅन्युफॅक्चरिंग असोसिएशनला तक्रार केली होती की अमुदान केमिकल्स हायड्रोजन पेरॉक्साइडचा वापर करत आहेत, जरी त्यांचा दुसरा प्लांट, जो हाच रसायन वापरत होता, आगीत जळून खाक झाला होता.
केएएमएचे अध्यक्ष देवेन सोनी यांनी सांगितले, “हे खरे आहे की मला अमुदान केमिकल्सविरुद्ध तक्रार प्राप्त झाली होती, त्यानंतर मी कंपनीच्या मालकाला हायड्रोजन पेरॉक्साइडचा वापर थांबवण्यास सांगितले होते. कंपनीने उत्तर दिले होते की त्यांनी ऑर्डर पूर्ण करून ज्याला दीड महिना लागेल, त्यानंतर रसायनाचा वापर थांबवतील.”
अमुदान केमिकल्समध्ये सप्तवर्णा केमिकल्स, मेहता पेंट्स आणि केजीएन केमिकल्सच्या तीन प्लांटमध्ये आणि एका कारमध्ये स्फोट आणि आग लागली.
एफआयआरमध्ये कंपनीच्या मालक/संचालक मालती प्रदीप मेहता आणि मायल प्रदीप मेहता यांची नावे आहेत, तसेच इतर संचालक, व्यवस्थापन कर्मचारी आणि कारखान्यावर देखरेख करणारे अधिकारी यांची नावेही समाविष्ट आहेत. त्यांच्यावर दोषारोप हत्या आणि इतर संबंधित अपराधांचा आरोप ठेवण्यात आला आहे.
ठाणे जिल्ह्यातील मानपाडा पोलिसांनी एफआयआर दाखल केला, डोंबिवली एमआयडीसी परिसरातील फेज २ मध्ये असलेल्या अमुदान केमिकल्समध्ये स्फोट झाल्यानंतर जवळपास १२ तासांनी हा एफआयआर दाखल करण्यात आला.
आरोपींवर भारतीय दंड संहितेच्या कलम ३०४ अंतर्गत दोषारोप हत्या, स्वेच्छेने दुखापत करणे, आणि ज्वलनशील पदार्थ व स्फोटक पदार्थांबाबत निष्काळजीपणाचे वर्तन यांचे आरोप ठेवण्यात आले आहेत. सार्वजनिक मालमत्तेचे नुकसान प्रतिबंधक अधिनियम आणि स्फोटक पदार्थ अधिनियम अंतर्गत अतिरिक्त आरोपही लावण्यात आले आहेत.
कल्याण तहसीलदार सचिन शेजाळ यांनी वृत्तसंस्था पीटीआयला सांगितले की, मृतांचा आकडा वाढू शकतो कारण अधिक मृतदेह कारखाना परिसरात आढळण्याची शक्यता आहे.
महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी अपघाताच्या दिवशी एक्सवर ट्विट करून सांगितले की, आठ जणांना निलंबित करण्यात आले आहे. त्यांनी पुढे सांगितले की, जखमींचे उपचार एआयएमएस, नेपच्यून आणि ग्लोबल रुग्णालयात चालू आहेत आणि सर्व आवश्यक मदत पुरवली जात आहे.
फडणवीस यांनी म्हटले, “जखमींच्या उपचारासाठी व्यवस्था करण्यात आली आहे आणि अधिक रुग्णवाहिका सज्ज करण्यात आल्या आहेत. मी कलेक्टरशी याबाबत चर्चा केली आहे, ज्यांनी घटनास्थळालाही भेट दिली आहे.”
Report: by Megha Mahajan
*दलित टाइम्स उन करोड़ो लोगो की आवाज़ है जिन्हें हाशिए पर रखा गया है। *
महिला, दलित और आदिवासियों के मुद्दों पर केंद्रित पत्रकारिता करने और मुख्यधारा की मीडिया में इनका प्रतिनिधित्व करने के लिए हमें आर्थिक सहयोग करें।
